-TEMEL GIDA FİYATLARINDA AĞUSTOSTA BİR ÖNCEKİ AYA GÖRE YÜZDE 3,5 ORANINDA ARTIŞ YAŞANDI.

-GIDA FİYATLARINDA YILIN İLK SEKİZ AYLIK DÖNEMİNDEKİ TOPLAM ARTIŞ YÜZDE 24’Ü BULDU.

-TEMEL GIDA FİYATLARINDA SON BİR YILLIK DÖNEMDE İSE YÜZDE 39,8 ORANINDA ARTIŞ YAŞANDI.

            Yaz ayları olmasına rağmen mutfaktaki zam sağanağı devam ediyor. Temel gıda fiyatlarında geçen yılın son aylarında başlayan artış trendi, ağustos ayında da devam etti. Ağustosta sağanak yağmur gibi zam gelen gıda fiyatlarında bir önceki aya göre yüzde 3,5 oranında artış yaşandı. Teme gıda fiyatlarındaki yıllık artış  ise yüzde 40’a yaklaştı.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonun Ar-Ge birimi KAMUAR’ın, fiyatlarını Ankara’daki pazar ve marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 76 gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak yaptığı “halkın enflasyonu” araştırmasının Ağustos 2021 ayı sonuçları açıklandı.

Araştırmayla, gelirinin büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan ve enflasyona karşı herhangi bir koruması bulunmayan, sabit gelirlilerin, ücretlilerin ve yoksulların yaşadığı gerçek enflasyonun boyutunun ortaya konulması amaçlanıyor.

AYLIK FİYAT ARTIŞI

Temel gıda fiyatlarında bu yıl ocak ayında yüzde 3,6, şubatta da yüzde 2,8, martta yüzde 2,5, nisanda da yüzde 2,3, mayısta yüzde 1,8 ve haziranda yüzde 1,1, ve temmuzda yüzde 4,2 oranında artış yaşanmıştı. Gıda fiyatlarında ağustosta yüzde 3,5 oranıyla devam eden bu artış trendi; nüfusun büyük bir bölümünün enflasyon karşısında korumasız olduğu Türkiye’de açlık ve yoksulluk riskini önemli ölçüde artırıyor. Maaş, ücret ve aylık alanların da gıda karşısındaki satın alma gücü aydan aya azalıyor.

Ağustosta, ekmek, un, bulgur fiyatları, yüzde 2,1 oranında artış kaydedildi. Et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 0,6 oranında artış yaşanan ağustosta süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu fiyatlarında ise yüzde 2,9 oranında yükseldi. Yağ fiyatlarında geçen yılın son aylarından başlayan artış trendi ağustosta da yüzde 2,2’lik artışla  devam etti.

Meyve fiyatlarının yüzde 3,3 oranında arttığı ağustosta sebze fiyatlarında ise bir önceki aya göre yüzde 14,7 oranında yükseliş yaşandı.

Bakliyat fiyatlarının değişmediği ağustos ayında, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer işlenmiş gıda fiyatları yüzde 0,2 oranında arttı.

            Böylece, mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 76 gıda maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için ağustosta temmuz ayına göre yüzde 3,5 oranında daha fazla para ödendi.

İLK SEKİZ AYLIK DEĞİŞİM

            Gıda fiyatlarında ocak-ağustos döneminde ise yüzde 24 oranında artış yaşandı. Yılın ilk sekiz aylık döneminde ekmek, bulgur, un makarna fiyatlarında yüzde 11,1 et ve balık fiyatlarında yüzde 26,9, süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatlarında yüzde 23,9 oranında artış gözlendi. Yağ fiyatlarında ise yüzde 25,9 oranında artış oldu. Bu dönemde meyve fiyatlarında yüzde 75,6, sebze fiyatlarında yüzde 14,1 oranında düşüş artış kaydedildi. Bakliyat fiyatlarında yüzde 9 oranında diğer işlenmiş gıda fiyatlarında ise yüzde 8,6 oranında artış oldu.

YILLIK DEĞİŞİM

            Gıda fiyatlarında yıllık olarak ise (Ağustos 2020’ye göre) yüzde 39,8 oranında artış gözlendi.

Bu yıl ağustosta geçen yılın ağustos ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatlarında yüzde 28,4, et-balık fiyatlarında 22,7, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 35,7 oranında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde 56,9 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 68,8 sebze fiyatları ise yüzde 81,7 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 29,2 diğer gıda fiyatları ise yüzde 16,4 oranında zamlandı.

YILLIK ORTALAMA

            Sepete dâhil edilen ürünlerin son 12 aylık ortalama fiyatlarının bir önceki 12 aylık dönemdeki ortalama fiyatlarıyla karşılaştırılarak hesaplanan 12 aylık ortalamalara göre de gıda fiyatlarında yüzde 31,9 oranında artış yaşandı.

Yıllık ortalamalara göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatları yüzde 20,4, et ve balık fiyatları yüzde 17,7, süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatları yüzde 30, yağ fiyatları yüzde 42,7, meyve fiyatları yüzde 44,8, sebze fiyatları yüzde 69,2, bakliyat fiyatları yüzde 26, diğer gıda maddelerinin fiyatları da yüzde 10,9 oranında artış kaydetti.

Mehmet BALIK

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu

Genel Başkanı

Araştırmanın yöntemiyle ilgili not:

https://www.birlesikkamuis.org.tr/uploads/BiRLEsiK-KAMU-is-GIDA-FiYATLARI-ARAsTIRMASINI-YoNTEMi-HAKKINDA-NOT-60ace928ae707.docx