-GIDA FİYATLARINDA OCAK AYINDA BİR ÖNCEKİ AYA GÖRE YÜZDE 14,75 ORANINDA ARTIŞ YAŞANDI. GIDA HARCAMALARINDAKİ YILLIK ARTIŞ İSE YÜZDE 55,3’E ULAŞTI.

 -GIDA HARCAMALARINDA OCAK AYINDA YAŞANAN YÜKSELİŞTE SEBZE FİYATLARINDA YAŞANAN YÜZDE 84,3 VE MEYVE FİYATLARINDA GÖZLENEN YÜZDE 25,3 GİBİ YÜKSEK ORANLI ARTIŞLAR BELİRLEYİCİ OLDU.

Gıda fiyatlarında ocak ayında tam bir patlama yaşandı. Ocakta gıda harcamalarında bir önceki aya göre yüzde 14,75, geçen yılın ocak ayına göre ise yüzde 55,3 oranında artış gözlendi.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonun ar-ge birimi KAMUAR’ın, Ankara’daki pazar ve marketlerden düzenli olarak derlediği fiyatları esas alarak yaptığı “halkın enflasyonu” araştırmasının ocak ayı sonuçları, dar ve sabit gelirliler üzerindeki gıda enflasyonu baskısının ağırlaşarak devam ettiğini gösteriyor. Vatandaşların gıda karşısındaki satın alma gücü  hızla azalıyor.

Tüketim harcamaları araştırmaları, en yoksul yüzde 10’luk kesimin harcadığı her 100 liranın 31 lirasını gıda için yaptığını, en zengin yüzde 10’luk kesimin 100 liralık harcaması içerisinde gıdanın aldığı payın ise 13 lirada kaldığını gösteriyor. Dolayısıyla gıda fiyatlarında yaşanan artış ve azalışlar yoksulların bütçesini zenginlere göre çok daha derinden etkiliyor.

KAMUAR’ın araştırmasına göre Türkiye’deki aileler gıda için harcadıkları her 100 liranın 17,9 lirasını pirinç, ekmek, bulgur, buğday unu, makarna ve şehriye gibi ürünlere harcıyor. Diğer ülkelere göre miktar olarak çok az tüketilmesine rağmen, dünyanın belki de en yüksek fiyatlarının geçerli olması nedeniyle et ve balık için yapılan harcamalar ise gıda harcamalarının yüzde 22,4’ünü oluşturuyor. Süt, peynir, tereyağı ve diğer süt ürünleri ile yumurtanın gıda harcamaları içerisindeki payı ise yüzde 13,4’ü buluyor. Türkiye’de gıda için harcanan her 100 liranın 5,5 lirası tereyağı dışındaki yağlara,10,8 lirası meyveye, 15,1 lirası sebzeye, 6,1 lirası şeker, reçel, bal gibi gıda ürünlerine, 3,1 lirası çay ve kahveye, 3,6 lirası alkolsüz içeceklere, 2,2 lirası ise diğer gıda maddelerine ayrılıyor.

Bu arada TÜİK’in araştırmalarına göre yoksullar gıda harcamalarının büyük bölümünü ekmek, tahıl ve sebzeye ayırırken, zenginlerin gıda harcamalarının büyük bölümünü et balık ve deniz ürünleri meydana getiriyor.  

Türkiye’de başta hayvancılık olmak üzere tarım sektörünün üretimindeki artışın, talep artışının gerisinde kalması, bazı ürünlerde üretimin azalması, üreticiyle tüketici arasındaki zincirde yer alan aracıların yüksek kar oranları ve diğer nedenlerle gıda fiyatlarında yaşanan yükselişten en büyük zararı, gelirinin büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan ve enflasyona karşı herhangi bir koruması bulunmayan yoksul kesimler görüyor.

AYLIK ARTIŞ YÜZDE 1,96

Ocak ayında gıda harcamaları geçen yılın aralık ayına göre yüzde 14,75 oranında artış gösterdi.  

Ocakta, ekmek, un, bulgur, pirinç, makarna fiyatlarında bir önceki aya göre yüzde 0,16 oranında azalış yaşanırken, et ve canlı hayvan ithalatı yapılarak fiyatları kontrol altına alınmaya çalışılan et-balık harcamalarında ise yüzde 0,08 oranında artış kaydedildi.

Ocakta süt ve süt ürünleri ile yumurta harcamalarında ise yüzde 6,71 oranında azalış yaşanırken, katı ve sıvı yağ fiyatlarında yüzde 1,15 oranında yükseliş oldu.

Meyve harcamalarının yüzde 25,32 oranında arttığı ocak ayında sebze harcamalarında ise bir önceki aya göre yüzde 84,30 oranında artış kaydedildi. Meyve fiyatlarının artmasında elma. Portakal, muz, nar, gibi ürünlerin fiyatlarındaki artış belirleyici olurken,  sebze fiyatlarını ise biber,  kabak, ıspanak, pırasa, patlıcan gibi ürünlerin fiyatlarında gözlenen yüzde,  domates, taze fasulye gibi ürünlerin fiyatlarındaki yüksek oranlı artışlar belirledi.

Bakliyat fiyatları yüzde 4,12 oranında azalırken, salça, zeytin, bal, çay tuz ve benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer gıda fiyatlarında da yüzde 0,83 oranında artış gözlendi.

SON BİR YIL

            Gıda harcamalarında bir önceki yılın aynı ayına göre (Ocak 2018)  göre  ise yüzde 55,3 oranında artış gözlendi.

Ocak 2019 itibariyle son bir yılda ekmek, un, bulgur, makarna ve benzerlerinin fiyatlarında yüzde 32,7, et-balık fiyatlarında 15, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatları yüzde 27,7 oranında artış kaydedildi.  Ocak 2018’e göre katı ve sıvı yağ fiyatları yüzde 17,8 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 163,5 oranında, sebze fiyatları ise yüzde 230,7 oranında artış gösterdi.  Bakliyat fiyatları yüzde 1,7  diğer gıda fiyatları ise yüzde 15 oranında arttı.  

BİRLEŞİK KAMU-İŞ

MERKEZ YÖNETİM KURULU