-YOKSUL KESİMİN GELİRİNİN BÜYÜK BÖLÜMÜNÜ AYIRMAK ZORUNDA OLDUĞU GIDA HARCAMALARI EYLÜLDE BİR ÖNCEKİ AYA GÖRE YÜZDE 1,3 ORANINDA ARTIŞ KAYDETTİ.

-BİRLEŞİK-KAMU İŞ’İN, EN ÇOK TÜKETİLEN 77 GIDA MADDESİNİ ESAS ALIRAK YAPTIĞI ÇALIŞMAYA GÖRE BU YILIN İLK DOKUZ AYILIK DÖNEMİNDE YÜZDE 31,9 ORANINDA ARTAN GIDA FİYATLARINDAKİ SON BİR YILLIK ARTIŞ İSE YÜZDE 38,9 OLARAK ÖLÇÜLDÜ.

Halkın en yoksul yüzde 20’lik kesiminin harcamalarının üçte birini oluşturan gıda harcamalarında yaşanan artış eğilimi eylül ayında da devam etti. Eylülde bir önceki aya göre yüzde 1,3 oranında artan gıda fiyatlarında bu yılın ilk dokuz aylık döneminde yüzde 31,9 oranında, eylül sonu itibariyle son bir yılda ise yüzde 38,9 oranında artış yaşandı.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonun Ar-Ge birimi KAMU-AR’ın, Ankara’daki pazar ve marketlerden fiyatlarını her ay düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 77 gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak yaptığı “halkın enflasyonu” araştırmasının eylül ayı sonuçları açıklandı. Araştırmayla, gıda fiyatlarında yaşanan yükselişten en büyük zararı, gelirinin büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan ve enflasyona karşı herhangi bir koruması bulunmayan ücretlilerin ve yoksulların yaşadığı gerçek enflasyonun boyutunun ortaya konulması amaçlanıyor.

TÜİK’in en son açıkladığı Hane Halkı Tüketim Harcaması araştırmasına göre 2018 yılında Türkiye’deki en yoksul yüzde 20’lik kesim harcamalarının yüzde 28,7’sini gıda için yaparken, en zengin yüzde 20’lik kesim ise gıdaya en yüzde 15,4 oranında pay ayırdı. Gıdanın harcamalar içerisindeki payı Türkiye genelinde ise yüzde 20,3 olarak ölçüldü. Dolayısıyla gıda fiyatlarında yaşanan artış ve azalışlar, harcamalarının büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda bulunan yoksulların enflasyonunu zenginlere göre çok daha fazla etkiliyor.

Türkiye’deki aileler gıda için harcadıkları her 100 liranın 17,9 lirasını pirinç, ekmek, bulgur, buğday unu, makarna ve şehriye gibi ürünlere harcıyor. Diğer ülkelere göre miktar olarak çok az tüketilmesine rağmen, dünyanın belki de en yüksek fiyatlarının geçerli olması nedeniyle et ve balık için yapılan harcamalar ise gıda harcamalarının yüzde 22,4’ünü oluşturuyor. Süt, peynir, tereyağı ve diğer süt ürünleri ile yumurtanın gıda harcamaları içerisindeki payı ise yüzde 13,4’ü buluyor. Türkiye’de gıda için harcanan her 100 liranın 5,5 lirası tereyağı dışındaki yağlara,10,8 lirası meyveye, 15,1 lirası sebzeye, 6,1 lirası şeker, reçel, bal gibi gıda ürünlerine, 3,1 lirası çay ve kahveye, 3,6 lirası alkolsüz içeceklere, 2,2 lirası ise diğer gıda maddelerine ayrılıyor.

Bu arada araştırmalara göre yoksullar gıda harcamalarının büyük bölümünü ekmek, tahıl ve sebzeye ayırırken, zenginlerin gıda harcamalarının büyük bölümünü et balık ve deniz ürünleri meydana getiriyor.

Eylülde, ekmek, un, bulgur, pirinç, makarna fiyatlarında bir önceki aya göre, ekmek fiyatlarına bağlı olarak yüzde 0,2 oranında artış yaşanırken, et-balık harcamalarında yüzde 1,4 oranında artış gözlendi.

Eylülde süt ve süt ürünleri ile yumurta harcamaları yüzde 3,6 oranında azalırken, katı ve sıvı yağ fiyatlarında yüzde 2,2 oranında yükseliş kaydedildi.

Meyve harcamalarının yüzde 9 oranında azaldığı eylül ayında sebze harcamalarında ise bir önceki aya göre yüzde 14,5 oranında yükseliş yaşandı.

Bakliyat fiyatları yüzde 3,9 oranında azalırken, salça, zeytin, bal, çay tuz ve benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer gıda fiyatlarında yüzde 3,5 oranında artış oldu.

                OCAK-EYLÜL DÖNEMİ

         Yılın ilk dokuz ayında gıda fiyatlarında toplam yüzde 31,9 oranında yükseliş kaydedildi.  Geçen yılın aralık ayına göre ekmek, un, bulgur vb. gıda ürünlerinin fiyatları yüzde 12,3, et ve balık fiyatları yüzde 5,9 oranında arttı. Süt ve süt ürünlerinin fiyatlarında yüzde 36,2, meyve fiyatlarında yüzde 39,5, sebze fiyatlarında yüzde 55,7, bakliyat fiyatlarında yüzde 9,6 artış oldu.  Yağ fiyatlarının yüzde 13,4 oranında arttığı bu dönemde, diğer gıda fiyatlarında ise yüzde 40,8 oranında yükseliş yaşandı.

            SON BİR YIL

            Gıda harcamalarında bir önceki yılın aynı ayına göre (Eylül 2018)  ise yüzde 38,9 oranında artış gözlendi.

  Eylül 2019 itibariyle son bir yılda ekmek, un, bulgur, makarna ve benzerlerinin fiyatlarında yüzde 18,1, et-balık fiyatlarında 12,5, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 29,6 oranında artış kaydedildi.  Bir yıl öncesine göre göre katı ve sıvı yağ fiyatları yüzde 15,3 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 50,7 oranında, sebze fiyatları ise yüzde 79,7 oranında artış gösterdi.  Bakliyat fiyatları yüzde 22,6 diğer gıda fiyatları ise yüzde 44,2 oranında arttı.  

BİRLEŞİK KAMU-İŞ

MERKEZ YÖNETİM KURULU